26 красавіка 2022 г. — 36-я гадавіна і Міжнародны дзень памяці аб чарнобыльскай катастрофе
25.04.2022 г.26 красавіка 1986 г. свет узрушыла страшная трагедыя: выбух на Чарнобыльскай АЭС у паўночнай частцы Украіны (тады частка СССР). Гэтая аварыя стала самай буйной тэхнагеннай катастрофай за ўсю гісторыю атамнай энергетыкі. У выніку выбуху ў атмасферу былі выкінуты вялікія аб'ёмы радыёактыўных рэчываў, якія затым распаўсюдзіліся па заходняй частцы СССР і частцы Еўропы. Радыёактыўнае забруджванне назаўжды змяніла жыцці мільёнаў, і наступствы дадзенай катастрофы адчуваюцца да гэтага часу.
Для Беларусі катастрофа на Чарнобыльскай АЭС мае асаблівае значэнне. Ад наступстваў аварыі пацярпела значная частка тэрыторый, што прывяло да перасялення і парушэння нармальнага ўкладу жыцця сотняў тысяч беларусаў.
З 1990 года ў рэспубліцы рэалізавана пяць Дзяржаўных праграм па пераадоленні наступстваў катастрофы на Чарнобыльскай АЭС.
На выкананне мерапрыемстваў праграм на сёння накіравана ў эквіваленце 19,3 млрд. долараў ЗША.
Беларусь удзячная ўсім міжнародным партнёрам, якія не засталіся безуважнымі да пакутаў людзей на забруджаных тэрыторыях і аказалі Беларусі пасільную дапамогу.
Сімвалічным з'яўляецца абвяшчэнне Генеральнай Асамблеяй Арганізацыі Аб'яднаных Нацый падчас сваёй 71-й сесіі пры падтрымцы 60 дзяржаў – членаў Арганізацыі 26 красавіка Міжнародным днём памяці аб чарнобыльскай катастрофе.
Многае было зроблена, але многае яшчэ і належыць зрабіць. Пры гэтым фокус нацыянальных намаганняў па чарнобыльскай тэме свядома пашыраецца ўрадам Рэспублікі Беларусь з дапамогі і рэабілітацыі на ўстойлівае развіццё эканамічнага і чалавечага патэнцыялаў пацярпелых рэгіёнаў. Шостай Дзяржаўнай праграмай па пераадоленні наступстваў катастрофы на Чарнобыльскай АЭС на 2021 — 2025 гады прадугледжана выкананне пяці задач:
- забеспячэнне сацыяльнай абароны, аказанне медыцынскай дапамогі, санаторна-курортнае лячэнне і аздараўленне пацярпелага насельніцтва;
— забеспячэнне радыяцыйнай аховы і адраснага прымянення ахоўных мер;
— садзейнічанне сацыяльна-эканамічнаму развіццю пацярпелых рэгіёнаў;
— удасканаленне арганізацыі санаторна-курортнага лячэння і аздараўлення дзяцей, якія пражываюць або навучэнцаў на тэрыторыі радыеактыўнага забруджвання;
— правядзенне навуковых даследаванняў і інфармацыйнай працы.
Пераадоленне доўгатэрміновых наступстваў чарнобыльскай аварыі патрабуе вялікіх нацыянальных намаганняў і фарміравання новых партнёрстваў для заахвочвання ўстойлівага развіцця пацярпелых рэгіёнаў, прыцягнення інавацый і інвестыцый.
У 2019 годзе Генеральная Асамблея ААН у сваёй рэзалюцыі прызнала наяўнасць наступстваў чарнобыльскай катастрофы і неабходнасць далейшага забеспячэння ўстойлівага развіцця аднаўляемых раёнаў з наданнем асаблівай увагі развіццю мясцовага прадпрымальніцтва і турызму, стварэнню рабочых месцаў, пераходу мясцовай эканомікі на экалагічна бяспечныя тэхналогіі, заахвочванню ашчаджальнага вядзення лясной гаспадаркі, сельскагаспадарчых інавацый, уцягванню людзей, якія знаходзяцца ва ўразлівым становішчы, у працэсы мясцовага развіцця і прапагандзе здаровага ладу жыцця.
Беларусь разлічвае на падтрымку з боку ўстаноў ААН, дзяржаў-членаў ААН, прыватных інвестараў і зацікаўлена ў прыцягненні міжнародных партнёраў да вырашэння практычных задач, што стаяць перад дзяржавай, па забеспячэнні ўстойлівага развіцця гэтых рэгіёнаў і іх жыхароу.
Спадзяемся на працяг плённага супрацоўніцтва з усімі партнёрамі для дасягнення Мэт устойлівага развіцця ў пацярпелых рэгіёнах.